خطر جدی تغذیه ناسالم برای سالمندان

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا وسیما فرآیند سالمندی تغییرات تدریجی در ساختار و عملکرد موجودات زنده است که به مرور زمان ایجاد شده و ناشی از بیماری یا صدمات عمده نیست؛ سن زیست شناختی کسی را نمی توانیم از سن تقویمی او بفهمیم؛ از این رو گفته شده است که هیچکس تنها با گذراندن شماره ای از سال های عمر پیر نمی شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

    

در بخش نخست این مطلب به چگونگی ارزیابی مناسب بودن تغذیه در دوران سالمندی، گروه های مواد غذایی در هرم غذایی و مسائل تاثیرگذار بر نیازهای تغذیه ای سالمندان پرداخته شد.

در این بخش به برخی از مشکلات شایع تغذیه ای دوران سالمندی می پردازیم.

تغییرات در عملکرد دستگاه های بدن

کاهش تولید اسید معده: یکی از تغییراتی که با پدیده سالمندی در دستگاه گوارش اتفاق می افتد، کاهش تولید اسید معده و مشابه وضعیت ورم معده است؛ این تغییرات اثرهای قابل توجهی بر عملکرد فیزیولوژیک دستگاه گوارش دارد، برای مثال سطح ویتامین B۱۲ در بزرگسالان بالاتر از سالمندان سالم است و در فرد سالمند مبتلا به ورم معده به پایین ترین حد می رسد.  

یبوست: در افراد سالمند احتمال ابتلا به یبوست زیاد است؛ علت یبوست همیشه روشن نیست، اما از مهم ترین علت های ابتلا به یبوست تغذیه نامناسب، نخوردن آب کافی و استفاده بیش از حد ملین ها است؛ تحقیقات نشان داده است برنامه غذایی حاوی فیبر بالا مانند سبزی ها، میوه ها و غلات سبوس دار می تواند از بروز یبوست پیشگیری کند؛ برعکس، مصرف زیاد گوشت به ویژه گوشت پُر چرب، محصولات لبنی پُر چرب، تخم مرغ، دسرها و تنقلات خیلی شیرین نیز می تواند باعث یبوست شود؛ مصرف مقادیر کافی آب و سایر مایعات به ویژه در زمان مصرف غلات سبوس دار و مواد غذایی پُر فیبر برای پیشگیری از یبوست مهم است.

بیماری های قلبی-عروقی: بیماری های قلبی ـ عروقی از علت های مهم مرگ افراد مسن است؛ بیش از نیمی از همه مرگ و میرهای ناشی از بیماری های عروق قلب در سنین بالای ۶۵ سال اتفاق می افتد، به همین علت توجه به میزان چربی خون برای کاهش بیماری های قلبی ـ عروقی بسیار حیاتی است، زیرا افزایش چربی خون عامل خطر شناخته شده ای برای بیماری عروق قلب است؛ عامل دیگری که در دوران سالمندی خطر بیماری های قلبی و عروقی را بیشتر می کند، چاقی است؛ افزایش وزن بدن با افزایش خطر پیشروی بیماری های قلبی ـ عروقی همراه است؛ پیشگیری از چاقی و انجام فعالیت بدنی روزانه و منظم باعث افزایش طول عمر در افراد سالمند می شود.

فشارخون پایین: در افراد سالمند، فشارخون پایین اغلب به علت مصرف زیاد داروها، دریافت کم پروتئین و انرژی، مصرف سدیم(نمک) به مقدار نامناسب، کم خونی، کم شدن آب بدن یا مشکلات غدد فوق کلیوی است.  

فشارخون بالا: به طور معمول فشارخون با بالا رفتن سن، افزایش می یابد؛ افزایش فشارخون به عوامل زیادی از جمله عوامل ژنتیکی، وزن بدن، فعالیت بدنی، مصرف الکل و مصرف دخانیات وابسته است؛ توصیه های مهم برای کنترل فشارخون شامل کاهش مصرف نمک، کاهش مصرف غذاهای شور و نمک سود، کاهش مصرف چربی ها به ویژه چربی های مخفی در گوشت و پوست مرغ و همچنین روغن های جامد(چربی اشباع)، افزایش مصرف سبزی ها و میوه ها به ویژه به صورت خام، حفظ وزن بدن در محدوده طبیعی و پیشگیری از اضافه وزن، پرهیز از مصرف سیگار و سایر مواد دُخانی و دوری از دود سیگار اطرافیان، انجام فعالیت بدنی منظم و پرهیز از هوای آلوده است.

پوکی استخوان(استئوپروز): پوکی استخوان پدیده ای است که به علت تغییرات استخوانی ایجاد می شود؛ در این پدیده، استخوان ابتدا کم تراکم و متخلخل و سپس مستعد شکستگی می شود؛ با بالا رفتن سن، توده استخوانی کاهش می یابد، زنان در تمام سنین توده استخوانی کمتری نسبت به مردان دارند، بروز پوکی استخوان در زنان پس از یائسگی بسیار شایع تر است؛ کشیدن سیگار، کم تحرکی، مصرف زیاد و طولانی مدت کافئین(قهوه و چای)، مصرف الکل و استفاده از برخی داروها می تواند منجر به تشدید کاهش توده استخوانی شود؛ برای پیشگیری از پوکی استخوان مهم ترین اقدام، افزایش توده استخوانی از اوایل کودکی با مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم مانند شیر و لبنیات است؛ خودداری از مصرف زیاد پروتئین، سدیم، کافئین و مواد غذایی دارای فسفر مانند نوشابه های گازدار بسیار مهم است؛ همچنین پرهیز از مصرف داروهای استروئیدی، مصرف الکل و سیگار و انجام تمرین های منظم ورزشی توصیه می شود.

آرتروز(آرتریت): یکی از بیماری های شایع دوران سالمندی، مرتبط با تغذیه، ورم یا التهاب مفاصل است که این حالت ناتوان کننده به شکل تورم دردناک مفاصل است؛ اسید چرب اُمگا ۳ موجود در روغن ماهی برای آرتروز مفید است؛ مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین E مانند جوانه گندم نیز توصیه می شود.  

تحلیل توده عضلانی(سارکوپنی): با افزایش سن، ترکیب بدنی تغییر می کند؛ یکی از تغییرات واضح کاهش توده عضلانی است که تحت عنوان «سارکوپنی» شناخته شده است؛ سارکوپنی در هر دو جنس اتفاق می افتد؛ اما در زنان بعد از یائسگی و در هر دو جنس پس از ۸۰ سالگی بسیار چشمگیر است؛ کاهش توده عضلانی اغلب منجر به کاهش قدرت بدنی و توان حرکتی، عدم تعادل و حتی به زمین خوردن فرد می شود؛ تغییرات توده عضلانی سالمندان یکی از مهم ترین علت های کاهش نیاز آنان به انرژی است؛ چنانچه تغذیه فرد سالمند مناسب باشد و به ویژه حاوی ریز مغذی ها به میزان موردنیاز باشد و همچنین فرد به طور منظم فعالیت بدنی داشته باشد، میزان تحلیل توده عضلانی بسیار کمتر می شود.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: بیماری های قلبی توده استخوانی دوران سالمندی پوکی استخوان فعالیت بدنی توده عضلانی مواد غذایی مصرف زیاد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۴۷۴۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تشخیص یک بیماری از روی انگشتان

به گزارش خبرآنلاین، قلب بین ۶۰ تا ۸۰ بار در دقیقه، خون را از طریق شریان‌ها پمپ می‌کند تا به تمام قسمت‌های بدن برسد و فشاری که بر دیواره رگ‌ها وارد می‌شود، فشار خون نام دارد.

ایسنا در گزارشی نوشت: فشار خون طبیعی کمتر از ۱۲۰ سیستولیک و ۸۰ دیاستولیک یا ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه است. هر رقم بالاتر از آن به معنای فشار بیشتر بر شریان‌هاست که باعث می‌شود در طول زمان خاصیت ارتجاعی کمتری داشته باشند و این مورد می‌تواند منجر به گردش خون کمتر در بدن، حمله قلبی، سکته مغزی یا بیماری کلیوی شود.

انجمن قلب آمریکا می‌گوید که فشار خون بالا تقریبا نیمی از جمعیت ایالات‌متحده را گرفتار کرده است و بسیاری از این افراد از وضعیت خود آگاه نیستند زیرا اغلب علائمی ندارند. با این حال، بر اساس اطلاعات سازمان بهداشت جهانی افرادی که فشار خون ۱۸۰/۱۲۰ میلی‌متر جیوه دارند ممکن است سردردهای شدید، مشکل در تنفس، تاری دید، گیجی یا وزوز در گوش را تجربه کنند و یکی دیگر از علائم فشار خون بالا ممکن است تورم انگشتان و پاها باشد.

اگر فشار خون بالا دارید ممکن است انگشتان شما متورم شوند

قلب برای پمپاژ خون در بدن باید سخت‌تر کار کند و گاهی اوقات خون به سختی از اندام‌ها به قلب باز می‌گردد که می‌تواند باعث شود انگشتان متورم شوند. فشار خون بالا اغلب به دلیل مقادیر بالای سدیم در رژیم غذایی ایجاد و باعث می‌شود آب بیشتری در خود نگه دارید. این مایع اضافی می‌تواند موجب تورم شود و اگر اغلب این اتفاق برای شما رخ می‌دهد، فشار خون خود را چک کنید.

فشار خون بالای کنترل نشده می‌تواند منجر به بیماری کلیوی شود. کلیه‌های شما وظیفه حذف مواد زائد از خون و حفظ تعادل مایعات را بر عهده دارند. اگر کلیه‌های شما خون کافی نداشته باشند، نمی‌توانند کار خود را انجام دهند و این مورد می‌تواند منجر به ادم یا تجمع مایع در بافت‌های بدن شما شود. تورم ناشی از ادم معمولا در پاهاست، اما ممکن است آن را در بازوهای خود نیز احساس کنید. حتی داروهای فشار خون بالا می‌تواند باعث تورم انگشتان و دستان شما شود.

اقداماتی که می‌توانید برای کنترل فشار خون بالا انجام دهید

رژیم‌های غذایی سرشار از سدیم و چربی اشباع شده در حالی که میوه‌ها و سبزیجات کم دارند می‌توانند شما را در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا قرار دهند. مصرف الکل و دخانیات، چاقی، افزایش سن، سابقه خانوادگی و ورزش نکردن نیز می‌تواند در خطر ابتلا به فشار خون بالا موثر باشند.

پزشک اغلب هر زمانی که به وی مراجعه کنید فشار خون شما را بررسی می‌کند، اما دفتر پیشگیری از بیماری‌ها و ارتقای سلامت ایالات‌متحده توصیه کرد اگر سن شما زیر ۴۰ سال است و در معرض خطر نیستید، فشار خون خود را هر ۳ تا ۵ سال یکبار چک کنید. برای فشار خون بالا افراد ۴۰ سال و بالاتر باید سالی یک بار فشار خون خود را چک کنند.

اگر فشار خون شما بالا باشد، گروه پزشکی ممکن است تغییرات سبک زندگی را برای کاهش فشار خون بدون دارو پیشنهاد کند که شامل کاهش سدیم در رژیم غذایی یا اتخاذ برنامه غذایی دش (DASH ) است. همچنین باید حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش کنید تا فشار خون خود را کاهش دهید. حتی اگر نیاز به مصرف داروهای فشار خون داشته باشید، این تغییرات سبک زندگی می‌تواند دارو را موثرتر کند.

آیا افت فشار خون نیز خطرناک است؟

داشتن فشار خون پایین همیشه نگران‌کننده نیست. با این حال، افت فشار خون شدید می‌تواند باعث عدم جریان خون به مغز، سرگیجه، سیاهی یا از دست دادن هوشیاری شود و حتی ممکن است در موارد شدید تهدیدکننده زندگی باشد. فشار خون پایین یا افت فشار خون وضعیتی است که در آن فشار سیستولیک و دیاستولیک به ترتیب به زیر ۹۰ و ۶۰ میلی‌متر جیوه می‌رسد. فشار خون طبیعی ۱۲۰ و ۸۰ میلی‌متر جیوه است. فشار سیستولیک فشاری است که در شریان‌ها هنگام ضربان قلب و پر شدن آنها از خون وجود دارد و فشار دیاستولیک فشار در شریان‌ها در زمانی است که قلب بین ضربان‌ها استراحت می‌کند. معمولا فشار خون پایین نشانه‌ای از شرایط پزشکی زمینه‌ای یا مرتبط با سن است. توجه به علائم و نشانه‌های فشار خون پایین در مراحل اولیه آن ضروری است. علائم فشار خون پایین عبارتند از سبکی سر یا سرگیجه، حالت تهوع یا استفراغ، خستگی یا ضعف، عرق سرد، تپش قلب، تنفس کم عمق و سریع، سردرگمی یا مه مغزی، از دست دادن هوشیاری، ضربه مغزی، نبض ضعیف، گرفتگی گردن، پوست رنگ‌پریده و تشنج است.

چه نوع غذایی برای کنترل فشار خون توصیه می‌شود؟

با توجه به اطلاعات انجمن قلب آمریکا و کالج قلب و عروق آمریکا، اگر فشار خون فرد به‌طور مداوم بالاتر از ۱۳۰/۸۰ باشد، فشار خون بالا در نظر گرفته می‌شود. چند نکته رایج رژیم غذایی و مواد غذایی که به کنترل فشار خون کمک می‌کنند در ذیل ذکر شده است.

روغن زیتون مملو از آنتی اکسیدان‌ها و پلی‌فنول‌هاست که فواید سلامتی مختلفی ازجمله کاهش فشار خون دارند. پختن سبزیجات در روغن زیتون همچنین به بدن اجازه می‌دهد تا ویتامین‌های محلول در چربی K، A، D و E را جذب کند.

دانه‌های کتان، ابرغذای قدرتمند برای کاهش فشار خون بالا هستند. آنها حاوی α-لینولنیک اسید هستند که اسید چرب ضروری امگا ۳ است و برای کنترل فشار خون مفید خواهد بود.

محدود کردن نمک در رژیم غذایی بهترین راه برای حفظ سلامت کلیه است بنابراین مصرف روزانه نمک را زیر ۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز نگه دارید.

غذاهای غنی از پتاسیم ازجمله اسفناج و موز در تحقیقات نشان داده‌اند که فشار خون را کاهش می‌دهند. پتاسیم به کلیه‌ها کمک می‌کند تا سدیم را از بدن دفع کنند و می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود. برخی دیگر از غذاهای پر پتاسیم شامل خربزه، پرتقال، زردآلو، سبزیجات برگ سبز، گوجه فرنگی، سیب زمینی شیرین، ماهی تن، ماهی قزل آلا، لوبیا، دانه‌ها، سبزی سوئیس چارد و لوبیا سفید است.

منیزیم ممکن است به شل شدن رگ‌های خونی کمک و عبور خون را آسان‌تر کند. غذاهای غنی از منیزیم شامل سبزیجات، لبنیات، مرغ، حبوبات و غلات کامل است.

جدای از این موارد، محدود کردن مصرف الکل و اجتناب از سیگار بهترین راه برای کنترل فشار خون است.

۴۷۲۳۶

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1904172